De geur van Schiphol

  

Ruim twee jaar geleden stond ik op een ochtend op Schiphol. Ik werkte nog maar net voor het Speeltheater Holland en Saskia had me gevraagd om een Amerikaanse gast op te halen. Ik heb als tourmanager van het Amsterdam Baroque Orchestra veel op Schiphol gestaan om de musici op te halen. Zoals de meesten van jullie weten heb ik zelf ook veel gereisd en veel luchthavens gezien van binnen en van buiten. Ik ben altijd een relaxte reiziger geweest maar ben blij dat ik nu niet meer zoveel reis.

 Als tourmanager heb ik hier natuurlijk ook heel  wat stressvolle momenten meegemaakt. Musici die bijvoorbeeld hun paspoort waren vergeten of hun koffer nog in het hotel hadden staan en dat ontdekten bij het inchecken, of uitvallende vluchten terwijl we op tijd moesten aankomen voor het concert van die dag. Orgels en pauken of contrabassen die opeens toch niet in de bagageruimte van het vliegtuig pasten of om een andere reden niet mee mochten. Fouten in tickets, overboekte vliegtuigen en zieke- of te laat komende musici en ga zo maar door. Toen ik daar op de Speeltheatergast stond te wachten en die kerosine dampen rook, kwam dat weer allemaal bij me boven.

Ik ging meestal twee en een half uur voor vertrek met alle tickets naar de incheckbalie waar ik dan vroeg om alvast te gaan inchecken en de boardingcards te maken. Ik deed dat voornamelijk omdat de grote instrumenten vroeg moesten worden ingecheckt. Ze gingen mee als bagage i.p.v. als vracht. Weken ervoor vroeg ik altijd toestemming om de instrumenten mee te nemen en dan werd door de maatschappij gecontroleerd of ze in het ruim pasten. Ook was het van belang om op de dag van vertrek die grote dingen al vroeg te laten ophalen en als eerste te laten inladen voordat alle koffers in het ruim gingen, want anders pasten ze er vaak niet meer bij. Ik heb wel eens meegemaakt dat ze me tijdens het opstijgen kwamen melden dat ze de orgels en pauken maar niet hadden meegenomen want ze pasten er niet meer in, maar dat ze volgende dag zouden worden nagestuurd. Dat was een enorm probleem want we hadden die zelfde avond een concert in Madrid.

Sindsdien heb ik altijd bij de gate een bevestiging van het personeel gevraagd of de instrumenten al waren ingeladen en zo niet dan weigerde ik in te stappen tot het in orde was. Dit werkte goed, al gaf het boze gezichten. Ze mogen namelijk niet zomaar zonder iemand vertrekken als die is ingecheckt en zijn koffer aan boord is!

Ik heb zelfs meegemaakt dat tijdens het inladen van een chartervlucht naar Warschau via Montpellier bleek dat de instrumenten echt niet door de deur konden en ik persoonlijk besloot niet mee te vliegen, met de kisten terug te gaan en een andere oplossing te zoeken. Op de een of andere manier kon dat eigenlijk helemaal niet, het had met de douane te maken. Ik verbleef een uur in een soort niemandsland tussen de startbanen en de gebouwen waar ik niet meer naar binnen kon met mijn kisten. Ik kreeg ook niet echt veel hulp. Uiteindelijk ben ik wel binnen geraakt en heb ik 4 kisten van ieder 100 kg alleen van een loopband moeten tillen. Daarna weer allemaal door de douane naar buiten aan de voorkant van het gebouw, waar Puck inmiddels buiten op me stond te wachten met een vrachtwagen. De spullen gingen nu per auto naar Warschau, en Guido ging vanuit Nederland proberen alternatieve instrumenten in Montpellier te regelen, terwijl Hannes met de groep nog in de lucht zat en zich afvroeg hoe het zou aflopen. Ik stapte op een latere vlucht naar Montpellier voor het concert van die avond.

Ik was in die tijd behoorlijk uitgeput, leefde als een soort machine en deed wat ik moest doen ongeacht of dat goed voor me was. Nu denk ik: wie tilt er nu even 400 kg alleen van een lopende band”. En dat terwijl ik ook nog ziek was, op dat moment koorts had en antibiotica slikte. Mijn vader had me ooit geleerd dat als je een klavecimbel tilt of verantwoordelijk bent voor een ander instrument, je er desnoods onder moet gaan liggen als het valt. Hij zei altijd: jij groeit wel weer aan maar het klavecimbel niet! Als kind wist ik niet zeker of het nu een grapje was of serieus en ging ik er voor de zekerheid maar vanuit dat dit de juiste procedure was en het instrument belangrijker dan ikzelf.

Ik zie opeens ook weer voor me hoe ik een andere keer alleen vanuit Italië naar Portugal vloog met drie van die grote kisten, via Zwitserland en Parijs, omdat de directe vlucht waarop de groep vloog, de kisten niet wilde meenemen. Het werd een heel lange dag en er hing zoveel van af; ik mocht niet zonder de instrumenten aankomen en moest op tijd voor het concert zijn! Ik herinner me nog goed dat ik moest huilen toen ik uit het vliegtuig stapte in Portugal en het Portugees door de microfoon hoorde schallen. Het was van blijdschap dat ik het had gered (het was 19.30 uur en ik was al de hele dag onderweg). Maar het Portugees raakte bij mij ook een gevoelige snaar; Mijn opa was dat jaar overleden en hij studeerde Portugees ook al wist hij dat hij kanker had en stervende was. Ik was in die tijd alleen maar bezig met werken en overleven en had mezelf geen tijd gegund het verlies van mijn dierbare opa te verwerken.

Nu ik dit schrijf komen nog tientallen andere nijpende gevallen bij me boven. Ik herinner me een terugreis uit New York waar ik de contrabas van Nick en de prachtige cello van Jonathan moest achterlaten omdat er iets met het carnet niet in orde leek te zijn. De Amerikanen hadden geen gelijk maar dat wilde ze niet toegeven; machtsvertoon. Met angst en beven liet ik die instrumenten achter in een opslag en reisde ten einde raad naar huis om van daaruit bezwaar aan te tekenen. Uiteindelijk kwamen ze een paar dagen later met een speciale spoed delivery naar Nederland en met excuses. Maar tot dat moment droomde ik van die instrumenten en dat ze nooit meer dat vreemde kamertje op dat vliegveld zouden verlaten. Als ik al sliep! Dit voorval speelde op 9 april 2000 en de e-mail, het opslag bewijs en de bagagekaartjes heb ik altijd bewaard als aandenken van mijn uiteindelijke overwinning (zie foto).

 Ik weet niet hoe deze beschrijvingen op de lezer overkomen, maar daar op Schiphol wachtend voelde ik alsnog alle gevoelens die ik ooit onderdrukte: angst, boosheid, eenzaamheid en machteloosheid. Ik ruik weer hoe het daar rook en voel weer hoe ik me voelde terwijl ik uiterlijk rustig bleef en iedereen geruststelde en beleefd bleef om mijn kansen te vergroten om alles voor elkaar te krijgen. Achteraf zie ik wel in dat ik eigenlijk een geweldige acteur ben!

Ik moet zeggen dat dit werk mij ook veel voldoening gaf. Iedereen zag mij als expert in het reizen met orkesten en instrumenten, men vroeg mij regelmatig om raad en Ton en het orkest wisten dat ik altijd elk probleem zou oplossen! Daar gingen ze tenminste van uit, dus ik deed vreselijk mijn best om dat waar te maken.

Maar op die ochtend ruim twee jaar geleden stond ik dus gewoon iemand op te wachten; een opdracht van niets toch? Er was ook geen vertraging en hij had geen speciale bagage. Bovendien bleek het ook nog een sympathieke man te zijn. Het half uurtje wachten in de aankomsthal bleek nu zwaarder dan al die honderden uren met problemen van weleer. Het zweet brak me uit, Ik was duizelig, hyperventileerde en wist niet hoe gauw ik met mijn gast Schiphol uit moest komen. Pffffffff….. Het is mijn wel duidelijk dat ik niet even mijn gevoelens kan wegmoffelen. Ze liggen desnoods jaren opgeslagen en komen onverwachts en ongewenst weer te voorschijn; in dit geval werden ze opgeroepen door de geur van Schiphol!

Caecilia