Handschriften ontcijferen

Vorige week vertelde ik over briefjes in postvakken en ik wil daar nog wel iets aan toevoegen: Ik ben “beroemd” geworden met het kunnen ontcijferen van Ton’s handschrift. Helaas heb ik geen briefjes van zijn hand bewaard! Onderweg op tournee en ’s avonds thuis schreef hij die briefjes met opdrachten en vragen en die waren meestal moeilijk te lezen. Regelmatig kwamen er collega’s bij me aankloppen met het verzoek daarbij te helpen. Tijdens mijn opleiding muziekwetenschap werkte ik als zijn bibliothecaresse en las ik heel wat van zijn briefjes. Ik volgde in die tijd ook colleges handschriftkunde en oefende op alle grote geniale componisten die een pen op papier hadden gezet.

J.S.Bach Handschrift van koorbezetting

Ik kan je zeggen dat Ton qua geniaal handschrift prima in het rijtje Bach, Mozart, Schubert en Beethoven past. Maar terwijl Beethoven op papier heel veel ruimte innam, schreef Ton altijd heel klein en kriebelig op een klein briefje. Eén keer presteerde hij het om voor mij de podiumopstelling van de orkestsuites van Bach op 1 vierkante centimeter te tekenen! De onleesbaarste briefjes prikte ik op het prikbord naast me en daar keek ik dan elke keer weer naar in de hoop dat ik het plotseling zou herkennen. Naast mijn ervaring van hoe hij letters schreef (steeds weer anders in relatie tot specifieke letters), was mijn belangrijkste truc om te weten wanneer en in welke context hij ze schreef en te begrijpen waar hij op dat moment aan had gedacht. Bij binnenkomst van het briefje schreef ik er daarom direct de datum op en ik vergeleek het met zijn agenda, de boeken die hij op dat moment las en de programma’s die we op korte termijn zouden uitvoeren.

L.von Beethoven Handschrift

Ik heb het altijd erg leuk en bevredigend gevonden en een geweldige uitdaging om te begrijpen wat er in zijn hoofd om ging. Ik verzamel “handleidingen” van mijn medemensen, en de handleiding van Ton heb ik nu aardig compleet. Nu begrijp ik pas waarom ik sinds mijn vertrek bij het Amsterdam Baroque zo graag detectives kijk!

Caecilia